Czy doświadczają Państwo krótkotrwałych, intensywnych epizodów zawrotów głowy, w szczególności podczas zmiany pozycji głowy, na przykład przy obracaniu się w łóżku, spoglądaniu w górę lub pochylaniu się? Jeśli tak, istnieje możliwość, że cierpią Państwo na Łagodne Napadowe Pozycyjne Zawroty Głowy, określane również jako BPPV (ang. Benign Paroxysmal Positional Vertigo) .
Czym jest BPPV?
BPPV stanowi jedną z najczęstszych przyczyn występowania zawrotów głowy – subiektywnego wrażenia wirowania otoczenia. Należy podkreślić, iż mimo iż BPPV może być źródłem dyskomfortu, rzadko wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Mechanizm Powstawania BPPV
W celu zrozumienia istoty BPPV, zasadne jest przedstawienie podstawowych informacji na temat budowy i funkcji ucha wewnętrznego. W obrębie ucha
wewnętrznego znajduje się złożony system odpowiedzialny za utrzymanie równowagi. System ten obejmuje:
Kanały Półkoliste: Trzy kanały wypełnione płynem, których zadaniem jest rejestracja ruchów obrotowych głowy. Można je porównać do miniaturowych żyroskopów.
Narządy Otolitowe: Struktury zawierające kryształki węglanu wapnia, zwane otolitami. Kryształki te są normalnie umocowane w błonie i umożliwiają percepcję grawitacji oraz ruchów liniowych (np. podczas jazdy samochodem).
W przypadku BPPV dochodzi do przemieszczenia się otolitów z ich prawidłowej lokalizacji w narządach otolitowych i migracji do jednego z kanałów półkolistych. Najczęściej dotyczy to kanału tylnego. Podczas ruchu głowy, przemieszczone kryształki oddziałują z płynem znajdującym się w kanale. To nieprawidłowe zjawisko generuje błędne sygnały przekazywane do mózgu, dotyczące położenia głowy, co skutkuje wystąpieniem zawrotów.
Przyczyny BPPV
W wielu przypadkach ustalenie jednoznacznej przyczyny BPPV jest niemożliwe. Niemniej jednak, do potencjalnych czynników predysponujących do wystąpienia BPPV zalicza się:
Urazy Głowy: Uderzenie w głowę może skutkować przemieszczeniem się otolitów.
Infekcje Ucha Wewnętrznego: Infekcje wirusowe mogą w niektórych przypadkach prowokować wystąpienie BPPV.
Proces Starzenia: Częstość występowania BPPV wzrasta z wiekiem, w związku z naturalnymi procesami degeneracyjnymi zachodzącymi w strukturach ucha wewnętrznego. Szczególnie narażone są kobiety w wieku menopauzalnym oraz z towarzyszącą osteoporozą.
Długotrwałe Unieruchomienie: Przedłużone okresy bezruchu mogą sprzyjać przemieszczeniu się otolitów.
Inne Zaburzenia Ucha Wewnętrznego: W rzadkich przypadkach, BPPV może współwystępować z innymi problemami w obrębie ucha wewnętrznego.
Niedobór Witaminy D: Badania wskazują na korelację pomiędzy niskim poziomem witaminy D a zwiększoną podatnością na BPPV.
Objawy BPPV
Głównym objawem BPPV są zawroty głowy indukowane przez specyficzne ruchy głowy. Do pozostałych objawów mogą należeć:
Zawroty Głowy: Subiektywne odczucie braku stabilności, w przypadku BPPV wywołuje je ruch głową, sam zawrót głowy trwa maksymalnie minutę, dwie.
Zaburzenia Równowagi: Poczucie utraty równowagi lub chwiejności. Uczucie to może również wystepować po napadzie BPPV jak i między napadami
Nudności: Odczuwanie mdłości.
Wymioty: W niektórych przypadkach, silne zawroty głowy mogą prowadzić do wystąpienia wymiotów.
Oczopląs: Mimowolne ruchy gałek ocznych, często towarzyszące zawrotom głowy. Zjawisko to może być obserwowane podczas badania.
Diagnostyka BPPV w Gabinecie
Przeprowadzam kompleksowe badanie kliniczne pacjenta w celu potwierdzenia rozpoznania BPPV. Proces diagnostyczny obejmuje zazwyczaj:
Wywiad Lekarski: Zebranie szczegółowych informacji na temat zgłaszanych objawów, historii medycznej oraz potencjalnych czynników etiologicznych.
Test Dix-Hallpike’a: Wykonanie specyficznego manewru polegającego na odpowiednim ułożeniu głowy i ciała pacjenta, w celu wywołania zawrotów głowy i oczopląsu charakterystycznych dla BPPV. Badanie wykonujemy w specjalnych goglach z kamerami na podczerwień, które umożliwiają obserwację oczopląsu.
Dodatkowe Badania Równowagi: Przeprowadzenie innych testów równowagi, mających na celu wykluczenie alternatywnych przyczyn zawrotów głowy.
Typowy oczopląs w próbie Dix-Hallpike w BPPV-PC
Leczenie BPPV:
BPPV w zdecydowanej większości przypadków poddaje się skutecznemu leczeniu za pomocą serii dedykowanych manewrów głową. Najczęściej stosowaną i charakteryzującą się wysoką skutecznością metodą jest Manewr Epleya
Manewr Epleya: Sekwencja precyzyjnie kontrolowanych ruchów głową, mająca na celu przemieszczenie otolitów z kanału półkolistego z powrotem do narządu otolitowego, w którym powinny się znajdować.
Przebieg Leczenia
1. Ocena Kliniczna: Kompleksowa ocena stanu pacjenta w celu potwierdzenia diagnozy BPPV i identyfikacji dotkniętego kanału półkolistego.
2. Wykonanie Manewru: Przeprowadzenie odpowiedniego manewru w warunkach ambulatoryjnych. Podczas procedury może wystąpić przejściowe uczucie zawrotów głowy, które jest zjawiskiem normalnym.
3. Zalecenia Pozabiegowe: Przekazanie pacjentowi szczegółowych zaleceń dotyczących postępowania po zabiegu, takich jak unikanie określonych pozycji głowy przez określony czas. Przestrzeganie zaleceń ma na celu zapobieżenie ponownemu przemieszczeniu się otolitów.
4. Wizyta Kontrolna: Zaplanowanie wizyty kontrolnej w celu oceny postępów i ewentualnego powtórzenia manewru, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Istotne Informacje
BPPV może wykazywać tendencję do nawracania. Zostaną Państwo poinformowani o strategiach postępowania w przypadku nawrotu dolegliwości.
Mimo wysokiej skuteczności manewru Epleya, istotne jest, aby procedura ta była wykonywana przez wykwalifikowanego specjalistę, co zapewnia prawidłową technikę i minimalizuje ryzyko powikłań.
W rzadkich przypadkach, gdy manewry repozycyjne okazują się nieskuteczne, rozważane są alternatywne metody leczenia, takie jak farmakoterapia lub leczenie chirurgiczne (które jest jednak stosowane niezwykle rzadko).
Comments